ตัวอย่างการให้เหตุผลแบบอุปนัย

ตัวอย่างที่ 1 ในการศึกษาลักษณะของสิ่งมีชีวิต ดังต่อไปนี้

               เหตุ1. คนทุกคนต้องหายใจ

                     2. นกทุกคนต้องหายใจ

                     3. แมวทุกคนต้องหายใจ

                     4. เต่าทุกคนต้องหายใจ

                     5. เสือทุกคนต้องหายใจ

               ผลสรุป สัตว์ทุกชนิดต้องหายใจ

ตัวอย่างที่ 2 จากการสังเกตต่อไปนี้

               เหตุ 1.สมชายเป็นไข้หวัดใหญ่ถ้ากินฟ้าทะลายโจร แล้วจะหายจากการเป็นไข้หวัดใหญ่

                   2.สมหมายเป็นไข้หวัดใหญ่ถ้ากินฟ้าทะลายโจร แล้วจะหายจากการเป็นไข้หวัดใหญ่

                     3.สมปองเป็นไข้หวัดใหญ่ถ้ากินฟ้าทะลายโจร แล้วจะหายจากการเป็นไข้หวัดใหญ่

                     4.สมหวังเป็นไข้หวัดใหญ่ถ้ากินฟ้าทะลายโจร แล้วจะหายจากการเป็นไข้หวัดใหญ่

             ผลสรุป คนทุกคนที่เป็นไข้หวัดใหญ่ถ้ากินฟ้าทะลายโจร แล้วจะหายจากการเป็นไข้หวัดใหญ่

ตัวอย่างที่ 3 ในการทดลองชิมส้มในตะกร้าของพ่อค้า

               เหตุ 1.ลูกที่ 1 รสชาติหวาน

                       2.ลูกที่ 2 รสชาติหวาน

                     3.ลูกที่ 3 รสชาติหวาน

ผลสรุป ส้มที่อยู่ในตะกร้า เป็นส้มที่มีรสหวาน